SACICTchannel's video:

ขันลงหิน มีต้นกำเนิดตั้งแต่เมื่อสมัยกรุงศรีอยุธยา ซึ่งนิยมใช้ขันลงหินเป็น ขันล้างหน้า ขันน้ำมนต์ ขันใส่น้ำดื่ม หรือใช้ในงานพิธีมงคลต่าง ๆ การผลิตขันลงหินเป็นงานที่มีขั้นตอนการผลิตยาก ต้องใช้ระยะเวลานานกว่าจะผลิตเป็นขันลงหินได้แต่ละชิ้น การใช้ขันลงหินจึงมักใช้กันในราชสำนักในสมัยนั้นและใช้กันในกลุ่มเจ้าขุนมูลนาย พ่อค้า คหบดี ส่วนชาวบ้านทั่วไปมักไม่ค่อยมีโอกาสที่จะได้ใช้ขันลงหิน ในสมัยกรุงศรีอยุธยาการผลิตขันลงหินโดยใช้ “ทองม้าล่อ” ที่นำเข้ามาจากเมืองจีน(ในสมัยโบราณ การทำขันลงหิน ใช้ทองที่นำมาจากเมืองจีนเรียกว่าทองม้าล่อ) ซึ่งทำมาจากทองแดงผสมดีบุกและเศษเครื่องดนตรีจีนจำพวกฉาบ โหม่ง หรือ ใช้เครื่องโลหะที่ทำจากสำริดเป็นวัสดุหลักในการผลิตขันลงหินขึ้นใช้งาน ผ่านกรรมวิธีซึ่งใช้หินเป็นก้อนขัดภาชนะ จนขึ้นเงาจึงเรียกว่า “เครื่องทองลงหิน”ขันลงหิน จึงเป็นมรดกทางภูมิปัญญา ที่สืบทอดมาแต่โบราณ ถูกถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น เป็นหัตถกรรมอันประณีตที่ยังคงสืบสานขั้นตอนการผลิตด้วยมือทั้งหมด เป็นงานหัตถกรรมที่รวบรวมงานช่างจากหลายแขนงมารังสรรค์ จนเป็น “ขันลงหิน”ที่มีรูปแบบอันวิจิตรงดงาม สะท้อนถึงภูมิปัญญาการผลิตภาชนะของคนโบราณสืบต่อมาจนถึงในปัจจุบัน สามารถสืบค้นข้อมูลได้ที่ www.sacict.or.th