starasrbija's video: KRU ICA KOD BELE CRKVE 20 11 2013

Kruščica je naselje u Srbiji u opštini Bela Crkva u Južnobanatskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 864 stanovnika. Kruščica spada u grupu starih naselja. Prvi put se pominje 1660. godine, a tokom svoje istorije često je menjala ime. u 1690-Kruščica od 1911.- Kortéd od 1920.- Kruščica Suha-Kruščica javlja se 1690—1713. godine sa 27 domova i 338 pravoslavnih stanovnika.Crkva je sazidana u XVIII veku. Brojno stanje stanovništva je u stalnom porastu: 1869.- 1822 stanovnika, 1880 - 1865; 1890 - 2121; 1900 - 2909; 1910 - 2317 stanovnika.. U Kruščici je 1808. godine podignuta buna kruščičkih graničara (poznata kao Kruščička buna) pod vođstvom đakona Dimitrija Đorđevića i penzionisanog frajkorskog kapetana Marijana Jovanovića. Buna je podignuta pod uticajem Prvog srpskog ustanka, ali je ona brzo ugušena, a njeni akteri pogubljeni. U Kruščici je rođeno nekoliko narodnih heroja iz NOB-a: Sava Munćan, Stanka Munćan i Žarko Zlatar. Narod redovno i ovde i u okolini kaže Kručica, a ne Kruščica. Koliko znaju stari ljudi, Kruščica je oduvek bila na istom mestu.Ovde je „Kolac udaren“ kad je prvi put naseljena. Veruju da su prvi naseljenici došli iz Srbije, a i iz Crne Gore. Kad su se naseljavali došla je tu I jedna baba od sto godina, udarila kolac i kazala: „Ovde će da bude selo“. A kad su je pitali kako će se zvati selo, rekla je: " Da vidimo o'šta je taj kolac?" Kako je kolac bio od kruške, selo dobi ime Kruščica. Misle da je ta baba bila od Lekića familije. Najpre je bilo selo na mestu Uglješina bara, a osnovalo ga je šestnaest porodica koje je doveo ober-knez Uglješa. Tamo je bila i crkva posvećena sv. Dimitriju, i tu su bili dugo, pa su zbog Kuge prešli na današnje mesto. Oko prvog sela je bio, iskopan šanac (kanal), da Kuga ne uđe u selo. Posle je u Kruščicu, kada se preselila na današnje mesto, došlo više rodova iz Jagodine, među njima i Vitomirovi-Stevanovi, nazvani po pretku Vitomiru, koji se doselio, a Stevanovi je, jamačno, bilo staro njihovo prezime. Po pričanju starih ljudi, došli su zajedno iz Crne Gore i ostali ovde: Lekići, Todorovi, Stajići, Jovičini i Mitrovići. Baba od Lekićevih, vrlo stara, nije više ni videla, očupala je malo trave i rekla da je ovde dobro, miriše majčina dušica. Nikoga, vele, nije bilo ovde, nego su se oni prvi naselili. Ne zna se da li je, i u kakvom srodstvu bilo tih pet familija (četri slave od davnina Đurđic, a Mitrovići Đurđevdan). Lekići po nadimcima: Bata-Markovi, Svirčevi, Kreculjevi (ali poreklom Ilići, sad se prezivaju Lekići), Trajilovi (Trajilo, Vlah, posinjen je u kući Lekića). Aleksa Lekić je digao ustanak 1809. godine radi ustanka u Banatu i zajednička vojevanja pod Karađorđem. Posle neuspeha on je prebegao u Srbiju i vojevao uz Karađorđa do pada Srbije, zatim je prebegao u Austrougarsku (verovatno u Kovin, gde mu je bila prešla i porodica), te ga austrougarske vlasti odvedu u Karansebeš, gde ga lekar otruje. Trebalo je da Karađorđe pređe na Pančevo, Milenko na Bazjaš, a Milutin na Oršavu, ali je bio vetar, koji ih je omeo, pa nisu mogli preći. Otišli su za Vršac i prikupili su se na starom vršačkom srpskom groblju, neko ih je izdao, pa su ih rasterali. Od onih koje su pohvatali, neke su oterali na robiju, neke su kaznili batinama (po 80 batina), ali neki su pobegli u Srbiju. Uz Lekića je u tom pokretu učestvovao kruščički sveštenik - kapelan đakon Dimitrije Đorđević. Kruščica je pri kraju turske vladavine već bila naseljeno mesto. U popisu 1717. godine javlja se u obliku Knitiza sa 26 kuća, a na Mersijevoj karti kao Kniczicza u novopalančkom okrugu. Godine 1773. pripalo je srpsko-nemačkoj, a 1783. rumunsko-srpskoj granici. Kod crkve kruščičke, zidane 1780. godine, najstariji nadgrobni spomenik je iz 1785. godine, na grobu jednog sveštenika, a drugi je iz 1816. godine. U Kruščici ima na tri mesta sasvim familijarnih kamenih spomenika - krstova, na raskršćima, koji nisu podignuti nad grobovima. Otkako je Kruščice, uvek je bilo samo jedno groblje, i to na njegovom sadašnjem mestu. Na groblju su grobovi grupisani po familijama. Uočljivo je i prosto nadgrobno kamenje bez krsta i natpisa, koje je nesumnjivo najstarije, iz vremena kada još možda nije bilo u blizini majstora za rezanje slova Kruščica se nalazi na periferiji Belocrkvanske opštine, neposredno uz granicu sa Rumunijom. Nalazi se severoistočno od Bele Crkve i od nje je udaljena oko 5 kilometara. Kruščica је uglavnom naseljena srbima(prema popisu iz 2002.godine).Značajan udeo stanovnika čine česi,a Kruščica je treće najveće naselje čeha u Srbiji.